Geluidsnormen zijn er om excessen te voorkomen, ze helpen niet voor een leefbare samenleving (klankbord.nu)

Meetresultaten omgevingslawaai Halfweg

Bekijk de meetresultaten van 2022

Bekijk de meetresultaten van 2021

Geluidwaarden voor dummies

Er bestaat geen wettelijke omgevingsnorm voor geluid. Er wordt uitsluitend genormeerd per geluidscategorie. Denk daarbij aan vliegtuiglawaai, snelwegen, het spoor, industrielawaai in Westpoort, festivallawaai, de buren, de wind. Opgeteld heel veel lawaai maar als er windmolens bij komen wordt er alleen gekeken naar het lawaai dat die windmolens produceren. De nieuwe omgevingswet adviseert om gestapelde bronnen mee te wegen, dus om al het geluid wel bij elkaar op te tellen. Wat dat uiteindelijk gaat betekeken voor ons omgevingslawaai is nog niet duidelijk.

De Nederlandse Stichting Geluidshinder (NSG) meet bij ons het omgevingsgeluid met professionele en geijkte apparatuur op 5 meter hoogte.

Om er zelf iets van te snappen vergelijken we om te beginnen het door NSG bij ons gemeten omgevingsgeluid met de wettelijke geluidsnorm voor industrie die uitgaat van gemiddelden voor overdag, 's avonds en 's nachts. Dat is uitsluitend voor onze eigen beeldvorming omdat het juridisch geen enkele waarde heeft. De overheid hanteert namelijk voor omgevingslawaai zoals vliegtuiglawaai (en windmolens) een jaargemiddelde. En juist vliegtuiglawaai is bij ons dominant.

Vliegtuiglawaai dient als geluidscategorie los van het andere omgevingslawaai gemeten te worden. En dat kan met de software van de meetpaal van NSG. Maar vervolgens kunnen we niets met de meetresultaten omdat er geen norm is voor vliegtuiglawaai. Vliegtuiglawaai is een feit en er wordt slechts gezorgd dat zo min mogelijk mensen daar last van hebben. Vliegtuiglawaai wordt berekend. In een ivoren toren.

In 2018 was er nog wel een norm, zo blijkt uit een artikel in Het Parool. Rondom Schiphol was dat 48 Lden en de WHO adviseerde 45 Lden.

  10/09 - 14/011 Norm2
Overdag (07:00 - 19:00) 56 dB(A) 50 dB(A)
Avond (19:00 - 23:00) 55 dB(A) 45 dB(A)
Nacht (23:00 - 07:00) 49 dB(A) 40 dB(A)
Dagelijks (23:00 - 23:00) 57 dB(A) Lden  

1De cijfers in bovenstaande tabel zijn gemiddelden over de periode van 10/09/2021 - 14/01/2022. In de grafiek zijn diverse dagen zichtbaar met daggemiddelden boven de 60 dB (rode lijn).

2 Norm industriegeluid

Omdat bij ons vliegtuiglawaai dominant is en we met Amsterdam in gesprek zijn over windmolenlawaai, is in dat kader het huidige jaargemiddelde interessant. Want voor zowel vliegtuiglawaai als windmolenlawaai geldt het 24-uurs jaargemiddelde in Lden (Level Day-Evening-Night)

De software van Munisense geeft voor Zijkanaal F West een Lden aan van 57 dB(A). Dat is een gemiddelde gemeten over een bepaalde periode (zonder het vuurwerklawaai van oudejaarsnacht).

Rekenen in plaats van meten

Op de gevel gemeten geluidswaarden van een bepaald moment hebben voor vliegtuiglawaai en windmolens geen juridische status meer. Als burger kan je dan ook niet meer naar de rechter stappen met een overschrijding van de norm op (1) je gevel op (2) bepaalde momenten. Het aantal decibel dat door de pieken van het vliegtuiglawaai bij onze woonboten wordt veroorzaakt en dat zich duidelijk onderscheidt met 80 tot soms wel 90 dB en daarmee ook goed zichtbaar is in de daggrafieken van onze geluidsmetingen, wordt gewoon uitgesmeerd over een jaar. Dat is wel zo makkelijk voor Schiphol.

De geluidwaarden van vliegtuiglawaai en windmolenlawaai worden berekend. De metingen die nog gedaan worden door Schiphol hebben geen rechtsgeldigheid, daarvoor zijn de berekeningen. Er kan op die manier eenvoudig berekend worden hoeveel vliegtuiglawaai wij er nog bij kunnen hebben. Sowieso telt de hoogste punt van een piek niet echt mee - voor ons natuurlijk wel want dat is vet hard - maar rekenkundig is dat slechts een momentopname.

Nieuw Normen-Handhavingsstelsel voor Schiphol

De criteria voor vliegtuigoverlast worden tegenwoordig aangegeven op basis van de preferente routing. Dit strikt geluidpreferent baangebruik houdt formeel in dat optimaal gebruik wordt gemaakt van de start- en landingsbanen zodat het kleinste aantal mensen hinder ondervindt van het luchtverkeer. Maar hoe dat wordt bepaald is buiten beeld en dus niet transparant.

In het Nieuw Normen- Handhavingsstelsel voor Schiphol, het MER rapport van 2021, kan je lezen over de preferente routing en zien dat er nergens een norm te bekennen is, maar gebruik wordt gemaakt van geluidscontouren en een registratie van het (berekende) aantal gehinderden per geluidscontour.

Er wordt dus niet meer gehandhaafd op een geluidsnorm want die is er niet meer. Omdat er gewerkt wordt met jaargemiddelden is overschrijding sowieso altijd pas achteraf zichtbaar, als het jaar voorbij is. Het Parool legt het goed uit in Te veel Schipholherrie? Machteloze inspectie kan slechts ‘foei’ zeggen. 

Met de groei (in 2019) van 450.000 naar 500.000 vluchten werden (en worden wellicht straks weer) de Aalsmeerbaan en de Zwanenburgbaan meer gebruikt en de Kaagbaan minder. (zie 'Effecten van verdere ontwikkelingen van de luchtvaart' - pag. 24)

Oftewel, de Polderbaan zou de Zwanenburgbaan ontzien, maar met de 'noodzakelijke' groei kon dat niet meer en werd de Zwanenburgbaan weer meer ingezet. En dat konden wij duidelijk merken.

Bij 450.000 vluchten worden max 3 banen gebruikt voor landen en starten. Met de toename naar 500.00 vluchten wordt vaker op twee banen tegelijk opgestegen of geland. Dat was ooit vanwege veiligheid uit den boze en is voor ons een probleem zodra de Zwanenburgbaan tegelijk met de Polderbaan hiervoor worden ingezet. Bij 500.000 vluchten is er bovendien een vierde baan nodig waarbij de Zwanenburgbaan sowieso nog eens ca. 1 uur per dag extra gebruikt zal worden. (zie 'resultaten baangebruiksanalyse' - pag. 25)

Bij minder nachtvluchten neemt het aantal zwaar geluidbelaste woningen af met 1.200 en neemt het aantal ernstig slaapverstoorden af met 2.800. Maar overdag tussen 7:00 en 23:00 uur neemt de geluidbelasting juist toe. Dankzij de gehanteerde rekenmethode (waarbij de overlast 's nachts zwaarder meetelt) neemt het aantal ernstig gehinderden desondanks af met circa 3.000 (pag. 27).

Het 24-uurs gemiddelde omgevingsgeluid bij Zijkanaal F met een door NSG gemeten Lden waarde van 57 - 58 dB(A) zit aan de bovenkant van de geluidscontour van 48 - 58 dB(A) Lden. Echter, onze metingen zijn gedaan tijdens de corona maatregelen. Vóór corona werd er de hele dag gevlogen, nu wordt hier regelmatig even niet gevlogen. Dus wij gaan ervan uit dat we in 2019 wel degelijk in de geluidscontour vielen van 58 dB(A)Lden en hoger, waarin volgens het rapport (pag. 15) bij 500.000 vliegbewegingen 11.300 woningen ernstig belast zijn. In het rapport zien wij onze woningen daar niet bij. Zou dat komen omdat de bewoners in onze omgeving overlast nauwelijks nog melden? De gedachte is helaas bij veel bewoners dat het toch niet helpt.

Onze woonomgeving kan gekwalificeerd worden met een zeer slecht akoestisch leefklimaat. Het vliegtuiglawaai is daar uiteraard niet alleen schuldig aan, maar het is wel dominant met de frequentie van de vliegtuigen boven ons hoofd en de clusters van hoge pieken in het geluid.

Tijdens corona wordt er minder gevlogen. . Er waren bij ons dan ook altijd wel (meer of minder) vliegtuigen te horen. Nu is het af en toe stil wat betreft vliegtuigen. Als er weer meer gevlogen gaat worden zullen de geluidswaarden die NSG bij ons meet uiteraard stijgen.

Zie ook de kaart met het akoestisch leefklimaat rondom Schiphol waarin een gemiddelde van 53 dB(A) al gekwalificeerd wordt als 'Zeer slecht'. De kaart schijnt gedateerd te zijn, de kwalificatie 'Zeer slecht' is inmiddels opgeschoven naar het gemiddelde van 58 dB(A). Bewoners zijn als de gekookte kikker.

Geluidsopnamen

Last van het vliegtuiglawaai?

Doe een melding op vliegherrie.nl als je last hebt van vliegtuiglawaai. Je kunt zo vaak melden als je wilt.

Last van de nachtvluchten? Teken de petitie op stopnachtvluchten.petities.nl

Geluidsmonitoring 2022

2022 Dag Avond Nacht Lden
Januari 55 55 43 57
Februari 58 59 51 61*
Maart 56 55 48 57
April 57 55 49 59
Mei 57 54 49 58
Juni 55 54 49 57
Juli 55 53 47 56

* Hogere waarde mogelijk door storm.

De geluidswaarden over de dagdelen zijn in dB(A) en betreffen LAeq gemiddelden per maand. De dagwaarde loopt van 7:00 - 19:00 uur, de avondwaarde van 19:00 - 23:00 en de nachtwaarde begint op de vorige dag om 23:00 uur. Voor windmolens is een gemiddelde nachtnorm wettelijk bepaald op 41 dB(A).

Daarnaast is er de Lden (Level Day Evening Night), de Europese maat die het omgevingslawaai over een heel etmaal uitdrukt. In bovenstaande tabel is de Lden het gemiddelde per maand, gefilterd op vliegtuiglawaai.

Geluidsmonitoring 2021

2021 Min dB(A) Max dB(A) Gem dB(A)1 Lden2
27 november 30 79 53 57
26 november 30 82 54 56
25 november 31 78 54 59
24 november 29 79 55 56
23 november 35 76 54 57
22 november 40 76 54 56
21 november 32 75 53 56
20 november 29 79 55 57
19 november 31 78 54 56
18 november 30 83 57 56
17 november 34 79 54 58
16 november 27 76 54 56
15 november 31 69 48 56
14 november 32 71 49 52
13 november 34 82 51 53
12 november 34 82 51 53
11 november 31 80 55 61
10 november 33 80 56 57
9 november 33 82 55 58
8 november 32 79 56 59
7 november 33 74 53 59
6 november 33 82 57 55
5 november 37 88 54 60
4 november 39 76 53 57
3 november 32 79 52 56
2 november 34 77 52 57
1 november 40 85 58 55
31 oktober 33 76 54 59
30 oktober 36 81 58 59
29 oktober 41 81 59 60
28 oktober 36 80 57 60
27 oktober 38 80 57 59
26 oktober 34 88 57 59
25 oktober 35 75 55 65
24 oktober 33 79 56 59
23 oktober 44 78 57 58
20 - 22 oktober Geen metingen vanwege storm
19 oktober 34 80 57 61
18 oktober 32 79 56 60
17 oktober 32 79 55 58
16 oktober 30 77 55 57
15 oktober 35 73 53 55
14 oktober 33 80 54 57
13 oktober 36 77 52 54
12 oktober 34 78 54 57
11 oktober 39 81 53 54
10 oktober 35 73 50 55
9 oktober 39 81 53 56
8 oktober 29 77 54 57
7 oktober 35 79 55 57
6 oktober 13 79 54 55
5 oktober 12 86 58 63
4 oktober 13 80 58 63
3 oktober 35 80 58 61
2 oktober 14 80 60 66
1 oktober 44 78 58 59
30 september 12 78 56 63
29 september 37 77 55 58
28 september 32 80 56 61
27 september 30 80 56 57
26 september 32 79 53 56
25 september 31 79 54 57
24 september 29 79 56 57
23 september 33 86 56 54
22 september 30 78 54 56
21 september 31 72 52 53
20 september 35 76 53 56
19 september 36 77 52 56
18 september 31 78 53 56
17 september 32 80 53 57
16 september 31 76 55 55
15 september 30 77 52 54
14 september 37 79 52 53
13 september 33 81 55 57
12 september 31 75 52 55
11 september 33 79 54 57
10 september 31 77 53 55

1 Gemiddelde over 24 uur van 00:00 - 24:00 uur

2 Dag-avond-nacht niveau. Een omschrijving van het geluidsniveau gebaseerd op het energie equivalente geluidsniveau (Leq) over een hele dag met een toeslag van 10 dB(A) voor de nachtperiode (23.00-7.00) en een toeslag van 5 dB(A) voor de avondperiode (19.00-23.00)

Legenda

MAAT LIJN CAT 7-191 19-231 23-71
LAeq,T rood dB(A)3 50 45 40
LAFmax2 dgroen dB(A)3 70 65 60
LCeq,T lgroen dB(C)4 -5 -5 -5

1 Max aantal decibel in dagdeel volgens standaard toetsingskader

2 Piekbelasting

3 Midden en hoge tonen

4 Lage tonen

5 Er bestaat (nog) geen norm voor lage tonen

Aandachtspunt: in 2016 hebben de meeste van onze woonboten een ophoging van de standaardnorm van 3 -5 dB gekregen voor industrielawaai afkomstig van Westpoort. Dat betreft LAeq, de rode lijn in de statistieken. Het is niet te onderscheiden in bovenstaande grafieken wat industrielawaai is en wat andere geluidsbronnen zijn (zoals vliegtuiglawaai) waarvoor de hogere norm niet geldt.

Terzijde

  • De geluidsbelasting bevindt zich structureel vooral boven de norm (en in mindere mate eronder) met regelmatig uitschieters die ook de door Schiphol gehanteerde grenswaarde van 60 dB(A) overschrijden. Dit betreft de rode lijn in de grafiek.
  • De passerende vliegtuigen zijn in de details van de grafieken goed te zien zoals in de volgende (willekeurige) voorbeelden waarbij er al vroeg in de ochtend werd gevlogen:
  • Het omgevingsgeluid heeft een verschil tussen de lage en midden/hogetonen van rond de 10 -15 dB met uitschieters richting de 20 dB. Dat betekent dat er in verhouding veel laagfrequent geluid is. 's Nachts zal dat waarschijnlijk vooral komen van de A9 en van Westpoort. Overdag neemt het aantal dB(C) gelijk toe met het vliegtuiglawaai in dB(A). Dit kan je terugzien in de statistieken t/m 28 september. Na die datum concentreren we ons in de statistieken op de LAeq,T-waarden om het vliegtuiglawaai te volgen.
  • De tijdstippen van het vliegtuiglawaai zijn dit moment (met de nasleep van de lockdown) meestal 's ochtends van 7:00 tot 9:00 uur, daarna weer 's middags rond 13:00 uur of van 12:00 tot 16:00 en dan weer 's avonds vanaf 18:00 tot 20:00 uur of (heel veel) later. Het lawaai begint ook met enige regelmaat 's ochtends (ruim) voor 7 uur.
  • Bijvangst: house/technofestival STRAF_WERK op 25 september was goed hoorbaar binnenshuis vanaf ca. 20.00 tot 23:00 uur. Het soort geluid wijkt in de grafiek zichtbaar af van het reguliere geluid maar dat is niet terug te zien in een hoger aantal decibel. Ondertussen waren in die periode wel (non-stop) binnenshuis duidelijk hoorbare bassen aanwezig. In de onderstaande geluidsopnamen is het verschil tussen het geluid tijdens het festival op zaterdagavond en de avond ervoor duidelijk hoorbaar: In werkelijkheid klonk het festivallawaai met de diepe bassen dus anders dan in de geluidsopname, maar het ritme van de bassen is wel hoorbaar. Ook is het verschil in lawaai goed hoorbaar tussen beide opnames.

Op de site van Nomos staat een overzicht van de locaties waar vliegtuiglawaai wordt gemeten. Nomos is een onderdeel van Schiphol.